Koła zębate stożkowe

Koła zębate stożkowe służą da przenoszenia ruchu obrotowego przy skrzyżowanych osiach pod kątem.

Zęby mogą być proste, skośne (śrubowe) lub łukowe. O wyborze rodzaju uzębienia decyduje:
a) wielkość obciążenia, które ma przenosić dana przekładnia,
b) szybkość i dokładność nacinania zębów, z czym związany jest koszt obróbki,
c) prostota narzędzia i łatwość jego ostrzenia,
d) właściwe doleganie zębów podczas pracy, co zapewnia trwałość i spokojną pracę przekładni.

Porównując współpracę stożkowych kół o zębach prostych oraz skośnych i łukowych stwierdzamy, że w kołach o zębach łukowych występuje większy stopień pokrycia aniżeli w kołach o zębach prostych i skośnych. Dzięki temu wytrzymałość zębów skośnych i łukowych jest większa. Nadmieniamy ponadto, że doleganie wzdłuż zębów w zębach skośnych (podobnie jak i w zębach prostych) występuje jedynie z brzegu, tj. w pobliżu jednego z czół wieńca zębatego, wskutek czego naciski powierzchniowe rozkładają się bardzo niekorzystnie, gdyż z brzegu występuje największe naprężenie, co stwarza niebezpieczeństwo wykruszania się zębów.

Zupełnie inaczej jest przy zębach łukowych, najczęściej tak ukształtowanych, że zęby współpracujących kół przylegają jedynie w środku. Dzięki temu rozkład naprężeń dociskowych jest znacznie dogodniejszy i nie ma obawy wykruszania się zębów. Współpraca między stożkowymi kołami o przecinających się osiach obrotów odbywa się na powierzchniach tzw. stożków czołowych o tworzących 01C i 02C tak, jak gdyby to były chwilowe zastępcze koła walcowe o promieniach podziałowych (czołowych) rc1 i rc2. Innymi słowy zazębienie następuje na powierzchniach czołowych, a więc można je nazwać zazębieniem czołowym.

Drukuj